I Płocki Przegląd Filmów o Art Brut

I Płocki Przegląd Filmów o Art Brut towarzyszący wystawie
Henryk Kondratowicz ratuje świat | wystawa art brut
Wstęp wolny.

Pierwszy w Płocku przegląd filmów o twórcach art brut ma przybliżyć zjawisko osobom, które z nim wcześniej nigdy się nie zetknęły. Należy pamiętać, że twórczość brut to nie tylko dzieło ale i jego stwórca.

Bez znajomości biografii tego, który tworzył lub tworzy nie możemy jednoznacznie stwierdzić czy dzieło albo raczej wytwory – jak je określał Dubuffet, z którym mamy do czynienia można zakwalifikować do kategorii „brut”. Film jest najlepszym medium, które może nam pomóc zrozumieć fenomen tego zjawiska.

Bo „art brut” – to termin wymyślony przez Jeana Dubuffeta dla kolekcji, którą zaczął gromadzić w latach 40 XX wieku. Znalazły się w niej rysunki, obrazy, rzeźby w drewnie i w kamieniu, asamblaże. Ich autorami byli ludzie żyjący na marginesie ówczesnych europejskich społeczeństw, bez wykształcenia artystycznego (często bez żadnego wykształcenia), często zamknięci w przytułkach, zakładach dla obłąkanych, choć – co podkreślał Jean Dubuffeta – nie ich schorzenia lub choroby (również psychiczne) decydowały o tym, że gromadzone prace były dla kolekcjonera ważne i wartościowe. Istotne było to, że „czerpią” sami z siebie, z własnego wnętrza, a nie z zapożyczonych szablonów i wzorców sztuki klasycznej czy współczesnej. Są twórcami, anty-artystami, tworzą, ale nie uprawiają sztuki. Wręcz nie mają pojęcia, że ich twórczość to sztuka. Zwykle tworzą w ukryciu, ciszy i samotności, nie dla odbiorcy, nie dla uznania tylko dla siebie.

16 grudnia pokażemy portrety filmowe 5 twórców art brut z Polski i z Francji. Zaczniemy od Nikifora – najbardziej rozpoznawalnego twórcy polskiego art brut na Zachodzie. Potem pokażemy film o Genowefie Magierzę z Nieszawki, która przed rokiem miała wystawę w płockim Domu Darmstadt, a w październiku – wystawę indywidualną w Galerii La Fabuloserie Paris (Francja) – agendzie Muzeum La Fabuloserie, w którym od maja są prezentowane jej prace na wystawie zbiorowej Polskiego Art Brut. Będzie też film o Henryku Żarskim z Pakówki oraz o Pierre’ze Avezardzie i jego Karuzeli, które znajduje się w Muzeum w Dicy i o Jano Pessecie tworzącym z odpadków drewna, z gałęzi bluszczu, orzechów i korzeni prace z filozoficznym przekazem.

Filmy prezentowane są dzięki uprzejmości ich producentów: Kujawsko-Pomorskiego Centrum Kultury w Bydgoszczy i Galerii Sztuki Ludowej i Nieprofesjonalnej w Bydgoszczy oraz Muzeum La Fabuloserie w Dicy we Francji.