Płocki Ośrodek Kultury i Sztuki im. Themersonów serdecznie zaprasza na wrześniowe spotkanie literackie, którego gościnią będzie Joanna Ostrowska. LiterAkcje odbędą się w POKiS już 14 września 2023 o godz. 18. Podczas spotkania dowiemy się kim byli „Oni”. Wstęp wolny.
Po krótkiej przerwie powracamy ze znanym Wam już cyklem spotkań, których celem jest przybliżenie sylwetek autorów literatury współczesnej. Do tej pory gościliśmy już takie postacie jak Radek Rak, Anna Dziewit-Meller, Paweł Sołtys, Robert Pucek, Marcin Meller, Kacper Pobłocki, Edward Pasewicz czy Mariusz Szczygieł.
Kolejna postać, którą będziemy gościć w POKiS w ramach LiterAkcji to Joanna Ostrowska, doktorka nauk humanistycznych, wykładowczyni akademicka, krytyczka filmowa, dramaturżka. Zajmuje się tematyką związaną z przemocą seksualną w czasie II wojny światowej i zapomnianymi ofiarami nazizmu.
Historia osób nieheteronormatywnych w czasie II wojny światowej nadal pozostaje w sferze tabu. Siedemdziesiąt pięć lat po zakończeniu wojny nie ma w Polsce praktycznie żadnych publikacji na ich temat, trudno o nawet drobne fragmenty w ogólnych opracowaniach.
Joanna Ostrowska podjęła ten przemilczany temat i w swojej książce „Oni. Homoseksualiści w czasie II wojny światowej”, opowiedziała historię osób nieheteronormatywnych w czasie II wojny światowej. Publikacja została nagrodzona Nike Czytelniczek i Czytelników 2022, Nagrodę „Orfeo Iris 2021″ ILGCN (International Rainbow Culture Network” za badania i propagowanie wiedzy o homoseksualnych ofiarach nazizmu oraz znalazła się w finale Nagrody im. Tomasza Strzembosza. To właśnie ona będzie tematem naszego spotkania.
Nieliczni Niemcy, którzy wykorzystywali seksualnie i dręczyli innych więźniów w nazistowskich jednostkach penitencjarnych – tak określano w Polsce mężczyzn skazanych w latach 1933–1945 na mocy paragrafu 175 piętnującego relacje homoseksualne.
„Oni” byli obcy; byli drapieżcami i było ich bardzo niewielu. Z tych trzech powodów nie zajmowano się ich historią, nie upamiętniano i nie traktowano jako ofiar nazistowskiego systemu. Ocaleńców przemilczano. W Polsce „takich” ludzi miało nie być.
Homoseksualnych mężczyzn aresztowano i więziono w Rawiczu, Międzychodzie, Wronkach, Strzelcach Opolskich, czy Tarnowie. Wywożono do KL Sachsenhausen, KL Buchenwald, KL Mauthausen, KL Gross-Rosen, kompleksu obozowego Auschwitz-Birkenau-Monowitz oraz na Majdanek. Ginęli w jednostkach penitencjarnych na terenie Rzeszy a jeśli udało im się przeżyć, wracali do domu. Ich groby można odnaleźć na polskich cmentarzach. Opowieść o nich nie składa się wcale z pojedynczych śladów. Nawet jeśli ich biografie są niepełne, często urwane lub pozbawione finału, to tworzą rozbudowany wielogłos.
„Oni” nie istnieją z naszej winy. Zamazani przez przedwojenne fantazmaty podsycane nazistowską propagandą i perwersyjne plotki wojenne i obozowe, zrównani zostali z bezimiennymi uwodzicielami, kryminalistami, aspołecznym elementem. Przeciwko tym wyobrażeniom trzeba się wreszcie zbuntować, a o „nich” nie da się już dłużej milczeć.
Zachęcamy do udziału we wszystkich spotkaniach z cyklu „LiterAkcje”, szykujemy dla Państwa niespodziankę.
Zapraszamy na wrześniowe LiterAkcje z Joanną Ostrowską. Wstęp bezpłatny. Informacje o kolejnych spotkaniach już wkrótce.
