Schola Gregoriańska, Schola Gregoriana Silesiensis oraz Pogranicze – to zespoły, których występy usłyszymy w dniach 31 marca – 2 kwietnia w ramach XXIII Festiwalu Muzyki Jednogłosowej. Festiwal odbędzie się w płockiej Bazylice Katedralnej. Wstęp na koncerty jest bezpłatny.
Zespół Pogranicze, który wystąpi w niedzielę 2 kwietnia o godzinie 19:00, pochodzi z miejscowości Szypliszki. Nazwa „Pogranicze” przejęta została od nazwy ziemi, którą muzycy zamieszkują. Miejsca, które od niepamiętnych czasów nosi miano pogranicza. Tu śpiewanie tzw. wielogłosem łączy dwie narodowości: Polaków i Litwinów oraz tworzy – mimo pewnych odrębności – wspólny obszar, zarówno muzyczny, jak i kulturowy. Mówi się o nich „Pogranicze” z Szypliszk. Dookreślenie „z Szypliszk” dokładnie przenosi nas na teren północno-wschodniej Polski i umiejscawia na Suwalszczyźnie. I choć członkowie zespołu mówiąc o swojej przynależności bardziej posługują się nazwą swojej parafii – Becejły, to jednak większość wsi, z których pochodzą, należy do gminy Szypliszki.
W Szypliszkach znajduje się Świetlica Gminna (wcześniej Gminny Ośrodek Kultury), która sprawuje pieczę nad zespołem. W historii grupy jest to miejsce, od którego „wszystko się zaczęło”. To tam w roku 1980 powstały fundamenty zespołu. Próby odbywały się głównie w niedziele, gdy nie pracowano w polu i gospodarstwie. Z roku na rok grupa rozrastała się przyjmując nowych członków. Z czasem Pogranicze zakończyli współpracę z organistą, a jego miejsce zajął akordeonista – Jan Tomaszewski – który zarazem stał się kierownikiem muzycznym zespołu.
Zespół w 1987 r. został wytypowany na Ogólnopolski Festiwal Kapel i Śpiewaków Ludowych w Kazimierzu nad Wisłą. Jeszcze przed kazimierskim festiwalem zespół wybrał Józefa Murawskiego na kierownika zespołu. Od tej pory śpiew brzmiał „a capella” i jak mówili członkowie zespołu „wtedy poczuliśmy pełnię głosu, gdyż wcześniej ciężko było śpiewać z akordeonem”.
Od początku istnienia, zespół śpiewał wielogłosem, czyli manierą charakterystyczną tylko dla tego małego obszaru Suwalszczyzny (w Polsce jest to drugi po Podhalu region, gdzie występuje wielogłos, choć jest on całkowicie odmienny od podhalańskiego).
W 1988 r. powstało „Małe Pogranicze”, czyli grupa dziecięca. Dorosłe „Pogranicze” wraz z „Małym Pograniczem” występowało wspólnie przy różnych okazjach w wielu miejscach w Polsce. Jednym z najważniejszych był koncert w Filharmonii Narodowej w 1999 roku. W tym samym roku grupa wystąpiła przed Janem Pawłem II podczas jego wizyty w Wigrach.
Pogranicze wielokrotnie koncertowali poza granicami kraju (pierwszy wyjazd zagraniczny na Litwę do Wilna i Mariampola odbył się w dniach 13-17.11.89). Nagrania zespołu były wielokrotnie emitowane przez I i II program Polskiego Radia oraz rozgłośnie regionalne, a także przez TVP.
Swoim śpiewem Pogranicze uświetniają wiele uroczystości związanych ze świętami kościelnymi, ich śpiew towarzyszy wielu różnym nabożeństwom (nabożeństwa majowe, Gorzkie Żale, Dni Krzyżowe) jak i podczas czuwania przy zmarłym.
XXIII Festiwal Muzyki Jednogłosowej odbędzie się w dniach 31.03 – 02.04.2017 w płockiej Bazylice Katedralnej. Wszystkie koncerty odbywać się będą o godz. 19. Wstęp bezpłatny.
